Kosovski pravni institut (KPI) zatražio je institucionalnu i javnu odgovornost institucija u vezi sa tragičnim utapanjem mladića u jezeru Gazivode.
KPI navodi da do sada nije bilo javnog saopštenja da li su nadležne institucije odredile jezero Gazivode kao kupalište.
„Prema Zakonu o vodama Kosova, Ministarstvo životne sredine, prostornog planiranja i infrastrukture u saradnji sa Ministarstvom zdravlja, opštinama i preduzećima za vodosnabdevanje, podzakonskim aktom određuje kupališta. Prema Administrativnom uputstvu br. 20/2015 o kriterijumima za kupališta, ova obaveza je trebalo da bude ispunjena najkasnije do 2018. godine. Određivanje određenog kupališta, prema ovom Administrativnom uputstvu, podrazumeva obavezu preduzimanja devet mera upravljanja“.
„Dalje, nema obaveštenja o tome da li je kupanje u ovom području dozvoljeno ili zabranjeno. U međuvremenu, činjenično stanje je da se ovo jezero već neko vreme koristi za kupanje od strane građana.“
Ovaj institut dalje ocenjuje da su kosovske institucije, umesto da ispune svoje zakonske obaveze u vezi sa određivanjem kupališta i sprovođenjem mera upravljanja, kako je propisano Zakonom i Administrativnim uputstvom, proglasile jezero kupalištem.
„Vladini zvaničnici, uključujući poslanike i ministre, lično su posetili Gazivode i javno distribuirali slike ljudi koji se kupaju u jezeru Gaziviode, predstavljajući ga kao mesto za odmor i implicirajući građanima da je ovo kupalište.“
„Jezero Gazivode služi kao jedan od najvažnijih izvora vode za piće na Kosovu, snabdevajući vodom značajan deo stanovništva. Prema Administrativnom uputstvu br. 15/2017 o kriterijumima za određivanje sanitarno zaštićenih područja izvora vode [član 9.2], jezera i akumulacije se kategorišu kao izvori površinske vode. Ovo Administrativno uputstvo, ni u jednom članu, ne utvrđuje odredbe koje dozvoljavaju građanima da se kupaju. Uprkos tome, institucionalni predstavnici su dosledno proglašavali jezero Gazivode dozvoljenim mestom za kupanje, dok su izveštaji ukazivali da je Kosovska policija čuvala građane dok su se kupali u jezeru Gazivode.“
„U celoj ovoj situaciji, uz važeći Zakon o vodama i relevantna Administrativna uputstva, nepoštovanje ovih radnji može takođe podrazumevati odgovornost javnih institucija za tragičnu smrt 27. jula.“
Prema Evropskom sudu za ljudska prava, član 2 Evropske konvencije o ljudskim pravima obavezuje države ne samo da se uzdrže od „namernog“ oduzimanja života, već i da preduzmu neophodne mere za zaštitu života lica pod svojom jurisdikcijom.
U konkretnom slučaju, navodi KPI, neispunjavanje zakonskih obaveza od strane institucija, promocija jezera Gazivode kao kupališta, nedostatak signalizacije kojom se zabranjuje kupanje i institucionalna neaktivnost mogli su biti faktori koji su doveli do tragične smrti 27. jula.
Izvor: Klan Kosova / Radio Kontakt Plus
