Nakon serija odluka o eksproprijaciji zemljišta na Severu Kosova tokom 2022. godine, kosovska vlada donela je sredinom januara još jednu odluku ove vrste. Ovog puta ekspropriše preko 80ha dve katastarske zone – u selu Dren i Lešku, u privatnom, društvenom i opštinskom vlasništvu. Iako dve katastarske zone, uvidom u satelistski snimak, u pitanju je jedan ogroman komad zemlje – brdo. Među ovim parcelama je i seosko groblje u Drenu, saznaje naš portal. Za vladu Kosova novi komad zemlje na Severu ekspropriše se radi još jednog „infrastrukturnog projekta od javnog interesa“. Za lokalne Srbe – nova zabrinutost i strah usled nedostatka informacija o tome šta će se na brdu graditi.
Na sednici održanoj 16. januara kosovska vlada odlučila je da proglasi od posebnog javnog interesa nepokretnosti u katastarskim zonama Dren i Lešak, radi realizacije infrastrukturnih projekata.
U odluci se navodi da je tako nešto potrebno radi realizacije „Infrastrukturnih projekata od javnog interesa“.
Istom odlukom je naloženo Odeljenju za eksproprijaciju Ministarstva životne sredine i prostornog planiranja i infrastrukture da u koordinaciji sa nadležnim ministarstvima, pokrene postupke eksproprijacije nepokretnosti u skladu sa Zakonom o eksproprijaciji.
U trećoj tački navodi se da su odeljenje za eksproprijaciju i Ministarstvo finansija, rada i transfera dužni da sprovode ovu odluku.
U odluci kosovske vlade koja se može pronaći na sajtu kabineta kosovskog premijera, nema detalja o površini parcele, razlogu zašto je proglašena da je od posebnog javnog interesa, odnosno kakvi će to infrastrukturni projekti da se realizuju.
Odgovore na ova pitanja pokušali smo da dobijemo u kosovskoj vladi ali do objavljivanja ove vesti izostali su.
Ipak, imali smo uvid u odluku odeljenja za eksproprijaciju Ministarstva životne sredine i prostornog planiranja i infrastrukture.
U ovom dokumentu izneta je lista koja se sastoji od podataka o broju parcele, vlasniku, katastarskoj površini, kao i opštini u kojoj se nalazi nepokretnost čija se eksproprijacija zahteva.
Eksproprijacija se planira za sedam parcela u katastarskoj zoni Dren. Od toga se za jednu navodi da je vlasnik Opština Leposavić, za četiri da je u pitanju društvena svojina, tj. da je vlasnik preduzeće, a dve u vlasništvu osobe D. J.
Za šest od sedam parcela navodi se podatak o površini. Reč je o ukupno 395977 metara kvadratnih, tj. više od 39 hektara.
Za katastarsku zonu Lešak navodi se da se vrši eksproprijacija 13 parcela. Od ovog broja dve su u vlasništvu takođe jednog preduzeća, a ostalih 11 se kao vlasnici navode privatna lica, dok je za za pojedine paracele ima više suvlasnika. Ukupna površina svih parcela meri se na 427.533, odnosno više od 42 hektara.
Ukupna površina svih parcela prelazi površinu od 80 hektara i prema satelitskom snimku u koji smo imali uvid, u pitanju je jedan komad zemlje.
U Leposaviću danas sastanak sa meštanima
„Dve katastarske zone Dren i Lešak se naslanjaju jedna na drugu, to je čitavo jedno brdo. To je jedna celina ogromna. U pitanju je zaporavo 83 ha“, potvrdili su nam u opštini Leposavić.
U opštini Leposavić tvrde da još uvek ne znaju za kakve namene tačno je doneta odluka o eksproprijaciji ovoliko „jednokomadnog“ zemljišta i naglašavaju da oni za planove da će se to desiti nisu znali, te da je, prema njihovim saznanjima, izostala i javna rasprava.
Kako su nam u ovoj opštini posvedočili, oni su se o već donetoj odluci o eksproprijaciji informisali samo kratkim saopštenjem nakon sednice na sajtu kosovske vlade, a detalje o planiranoj eksproprijacili su dobili „relativno skorije“, odnosno, kako nam ukazuju – „dosta kasno“.
U ovoj lokalnoj samoupravi za danas planiraju da pozovu pojedinačno vlasnike privatnih parcela, koji su se našli na ovoj listi. U pitanju su privatni posedi, ukupne površine oko 25 ha, dok je 57 ha u vlasništvu šumskog gazdinstva „Ibar“. U opštini nam potvrđuju da je jedna parcela njihova. Međutim, upravo se na toj parceli nalazi mesno seosko groblje.
O najavljenoj eksproprijaciji obaveštena je i Kancelarija za KiM, koja je potom, prema potvrdi iz opštine, obavestila međunarodne predstavnike, odnosno posrednike.
U opštini tvrde da su se takođe obraćali relevantnim adresama i tokom prethodnih odluka o eksproprijaciji u selu Košutovo i Bistrica, upravo i kosovskoj vladi, od koje navode da odgovore do danas nisu dobili, osim što su im „upotpunili dokumentaciju“.
Pitanje eksproprijacije zemljišta na Severu od strane kosovske vlade aktuelizovano je već mesecima unazad i do sada se na Severu povezivalo sa izgradnjom baza specijalne policije.
Kosovska vlada se, sa druge strane o tome do sada nije detaljnije izjašnjavala, osim što se u ovim odlukama, jednoobrazno naglašava da se radi o „infrastrukturnim projektima od javnog interesa“.
I srpski predstavnici su tokom protekle godine o istom pitanju bili diskretni, i znatno kasnije progovorili na ovu temu od prvih vesti o eksproprijaciji koje su procurele u javnost.
U protekloj godini su u više navrata donošene odluke o eksproprijaciji zemljišta na Severu, pre svega u opštinama Zubin Potok i Leposavić, na koje se iz Prištine gleda kao na pogranične oblasti sa „severnim susedom“ – Srbijom.
Sredinom decembra, na 112. sednici, eksproprisana je zemlja u Šaljskoj Bistrici i ponovo u Jasenoviku.
Krajem avgusta eksproprisane su parcele u obe opštine, kada je više meštana i lokalnih izvora svedočilo da je makar deo novoizgrađene baze specijalne policije u Jasenoviku podignut na otuđenom zemljištu.
U prvoj polovini 2022. podignuto je više baza specijalne jedinice Kosovske policije u Zubinom Potoku i Leposaviću.
Upravo eksproprijacija privatnog zemljišta, odnosno izgradnja više baza u zaseocima na Severu, zabrinjava meštane.
Predstavnici Srpske liste su tek krajem godine glasnije započeli da kao zahtev iznose povlačenje specijalnih baza sa Severa, a o samoj eksproprijaciji retko govore.
Kako KoSSev saznaje, više porodica je u opštini Zubin Potok u međuvremenu podnelo tužbu za utvrđivanje zakonitosti o eksproprijaciji.