Dom kulture „Gračanica”, Narodno pozorište Priština sa sedištem u Gračanici i Sterijino pozorje organizuju premijerno izvođenje predstave „Ajduci“ u režiji Anđelke Nikolić u utorak 10. maja u 20:30 časova.
Predstava je urađena u koprodukciji Narodnog pozorišta u Prištini (NPP) sa sedištem u Gračanici i Sterijinog pozorja. U radu na adaptaciji teksta korišćeni su: transkript televizijskog priloga o Ličkoj olimpijadi u Apatinu, Upitnik za procenu ratnih stresora, “Zapisi o Srbiji” P. A. Rovinskog, tekstovi o vođenju ljudi sa internet portala Virtuelni mentor i transkript govora sa svečanosti povodom upisa pevanja uz gusle na Reprezentativnu listu nematerijalnog kulturnog nasleđa čovečanstva Unesko-a.
“Da li su Sterijini ‘Ajduci’ komad sa pevanjem – ili komad o pevanju? Kada u tkivu ovog teksta naiđemo na stihove u desetercima, na trenutak nas zapljusne nostalgija za vremenom osnovne škole, kada smo verovali da su hajduci bili rodoljubi koji su se odmetnuli u šume da bi se borili protiv surovih zavojevača. No, ovi su stihovi kao sentimentalni komad u komadu: ono što ih okružuje, kontekst izgovaranja, odnosno pevanja, jeste cinični komentar melanholičnog Sterije, koji je jasno sagledavao probleme svog doba i mane savremenika – nacionalizam, ksenofobiju (turkofobiju), idealizaciju prošlosti.
Dosta toga možemo da oprostimo njegovim hajducima, najviše zbog toga što su i sami cinični na svoj račun, svesni heterogenosti motiva koji su ih odmetnuli od zakona, ali i spremni da priznaju sopstvenu slabost i čežnju za ljubavlju i toplinom, koje je u tom muškom svetu malo. Ono što iz tematike ovog pozorja, nažalost, preživljava do današnjeg dana, jeste problem zagađenosti odnosa u (bilo kom) kolektivu i hijerarhije koja se zasniva na sili, obmani i zastrašivanju. ‘Nema nesreće bez sreće’, piše Sterija, i razbija u komadiće jedan patrijarhalni mikrosvet, iz koga se u slobodu otiskuje ona koja je na početku imala najlošije izglede: žena, i Turkinja, i ratna zarobljenica. Zelida proživljava i preživljava nesreću, i kaže: ‘Ja neću ćutati’. Ostalo je, dakle, nećutanje, od toga možemo – da počnemo”, navela je rediteljka Anđelka Nikolić.
Osim režije, Nikolićeva je rešila izgled scene i uz pomoć Dimitrija Kokanova adaptirala tekst. Kostime je uradila Olga Mrđenović, muziku Irena Popović Dragović i Nikola Dragović, scenski pokret Isidora Stanišić, dok je za scenski govor bila zadužena Milica Janketić.
U predstavi igraju: Nebojša Đorđević, Vukašin Jovanović, Igor Filipović, Dragi Petrović, Dragan Sekulić, Nikola Đorđević, Petar Đurđević, Strahinja Bičanin i Staša Nikolić (alternativno Ivana Kovačević).
